
مزایا و معایب استفاده از ظروف پلاستیکی
مدتی است که ظروف پلاستیکی در زندگی و آشپزخانههای ما جای خود را بازکردهاند. ما از انواع ظروف پلاستیکی یکبارمصرف برای بستهبندی مواد غذایی در خانه و یا برای جابجا کردن غذا، از ظروف پلاستیکی مناسب برای گرم کردن غذا در ماکرویو و یا برای بستهبندی مواد غذایی در فریز، و دیگر موارد استفاده میکنیم. بنابراین بهتر است با مزایا و معایب استفاده از ظروف پلاستیکی آشنا شویم.
قبل از اینکه بیشتر از مزایا و معایب استفاده از ظروف پلاستیکی بگوییم، بهتر است کمی بیشتر با آنها آشنا شویم. پلاستیکها مواد پلیمری هستند. پلیمر از مونومرها تشکیل میشود. مونومرها مواد سمی و مضر هستند. گاهی اوقات استفاده از ظروف پلاستیکی باعث میشود این مواد سمی وارد بدن ما شوند. از طرفی استفاده از این ظروف مزایایی هم دارد. در ادامه بیشتر دربارهی مزایا و معایب استفاده از ظروف پلاستیکی میگوییم.
مزایای استفاده از ظروف پلاستیکی
در ابتدای بررسی مزایا و معایب استفاده از ظروف پلاستیکی، به مزایای آن میپردازیم. یکی از مهمترین مزایای استفاده از ظروف پلاستیکی، هزینهی این ظروف است. حالا در ادامه منظور خود را از بهصرفه بودن هزینهی این ظروف بیان میکنیم.
در حال حاضر، تولید ظروف پلاستیکی بسیار زیاد است. فارغ از همهی مزایا و معایب استفاده از ظروف پلاستیکی، این ظروف به تعداد بسیار بالایی در بازار وجود دارند. این حجم از عرضه باعث کاهش قیمت این ظروف میشود. از طرفی ظروف پلاستیکی کمتر و دیرتر از سایر ظروف مانند ظروف شیشهای، چوبی، فلزی و… آسیب میبینند. پس خریدار دیرتر به سراغ جایگزین کردن این ظروف میرود.
بنابراین یکی دیگر از مزایای این ظروف عمر و دوام بیشترشان است. معمولاً دیرتر براثر ضربه، سقوط و پرتاب شدن آسیب میبینند و در برابر فشار مقاومت خوبی دارند. پس اگر کودکی در خانهدارید، میتوانید با خیال راحت از این ظروف برای او استفاده کنید و مطمئن باشید نمیشکند و مشکلی برای کودکتان ایجاد نمیکند.
ظروف پلاستیکی در شکلها و طرحهای متنوع تولید میشوند و شما میتوانید بر اساس نیاز خود، ظرف موردنظر را انتخاب کنید. پس با یک انتخاب خوب، جای بهتری برای بستهبندی مواد غذایی خود درست میکنید و درواقع علاوه بر صرفهجویی در هزینه، در فضای آشپزخانهی خود هم صرفهجویی میکنید.
این ظروف نسبت به بعضی ظروف دیگر، راحتتر تمیز میشوند و کیفیت و طعم غذاها را بهتر حفظ میکنند. میتوان آنها را در یخچال و فریزر نگهداری و در ماکروویو گرم کرد. ظروف پلاستیکی امروزه بهتر و بیشتر از بعضی دیگر از ظروف مانند شیشه (پلاستیک حدود دو برابر بیشتر از شیشه) بازیافت میشوند. زیرا برای بازیافت پلاستیک انرژی کمتری مصرف میشود.
راهنمای انتخاب ظروف پلاستیکی کاربردی برای آشپزخانه
معایب استفاده از ظروف پلاستیکی
تابهحال برخی از مزایا و معایب استفاده از ظروف پلاستیکی را نامبردهایم. در قسمت قبل یکی از مزایای استفاده از ظروف پلاستیکی را بازیافت آن عنوان کردیم. حال این سؤال پیش میآید که آیا بازیافت ظروف پلاستیکی جزئی از هردوی مزایا و معایب استفاده از ظروف پلاستیکی است؟
بااینکه نرخ بازیافت پلاستیک پیشرفت داشته، اما همچنان یکی از معضلات محیط زیستی است. آلودگی این مواد محیطزیست ما را در برگرفته است. وقتی در هر قسمتی از طبیعت قدم میزنیم، پلاستیکهای رهاشدهی زیادی را میبینیم که بازگشتشان به طبیعت میتواند هزاران سال طول بکشد. زمین، دریاها و اقیانوسها آلودهشدهاند. جانوران و آبزیان زیادی تحت تأثیر این آلودگیها هستند. میکرو پلاستیکها گاهی در آب و غذای ما حضور دارند و سلامتی ما را به خط میاندازند. از طرفی استفادهی مجدد از ظروف بازیافت شده برای سلامتی خطرناک است.
بااینکه ظروف پلاستیکی میتوانند فشار و ضربه را بهخوبی تحمل کنند، نقاط ضعفی هم دارند. پلاستیکها بهمرورزمان و براثر نور و حرارت زیاد خورشید تخریب شوند. و درحالیکه نگهدارندهی خوبی برای طعم غذا هستند، طعم ادویههای تند را جذب میکنند که حتی گاهی شستن ظرف هم چارهساز نیست و بوی غذا در ظرف باقی میماند.
ظروف پلاستیکی توانایی قرار گرفتن در ماکروویو رادارند ولی نه همهی آنها! اگر از ظرف پلاستیکی نامناسب استفاده کنیم و غذایمان هم چرب باشد، بهسلامتی ما آسیب میزند. همانطور که گفته شد، پلاستیکها پلیمر هستند. وقتی غذای داغ در ظروف پلاستیکی یکبارمصرف میریزیم، مقداری مونومر آزاد میشود. این مونومرها همراه با غذا وارد بدن ما میشوند و کمکم مقداری از آنها در بدن ما جمع میشوند که سلامت ما را به خطر میاندازد.
فقط گرم شدن این ظروف خطرناک نیست بلکه گاهی یخ زدن و سپس باز شدن یخ در این ظروف مواد سرطانزا وارد بدن ما میکند. گاهی نیز ما بهاشتباه در ظروفی که برای استفادهی مواد غذایی یا نوشیدنیهای سرد است، مواد غذایی یا نوشیدنیهای گرم میریزیم که خود مشکلاتی که گفتیم را به وجود میآورد. مثلاً اگر مواد غذایی داغ را در ظروف یکبارمصرف شیشهای بریزیم، مونومر آزاد میکنند. ریختن نوشابه یا کاکائو هم در این ظروف مونومر آزاد میکند و میتوان گفت حتی از نوشیدنی داغی چرب نباشد خطرناکتر هم هست.
باید دقت کنیم که ظروف یکبار صرف را همان «یکبار» استفاده کنیم. اگر از این ظروف بیشتر از یکبار استفاده کنیم، به خاطر آزاد کردن مواد مضر، میتوانند انواع مشکلات اعم از عفونتهای دستگاه گوارش و انواع سرطان را به وجود آورند. و اگر در درازمدت از این ظروف استفاده کنیم باعث خستگی و ناراحتی اعصاب هم میشوند. نکته دیگر اینکه غذا را نباید بیشتر از 2 ساعت درون این ظروف نگه داشت. اما اگر میخواهیم غذا را بعد از دو ساعت مصرف کنیم، بهتر است در شرایط مناسب دمایی یعنی بالای 60 درجه یا زیر 14 درجه نگهداریم.
آیا ظروف پلاستیکی برای نگهداری غذا بی خطر است؟
سخن پایانی
پس از صحبت از مزایا و معایب استفاده از ظروف پلاستیکی، یکسری از نکاتی که درباره ظروف پلاستیکی باید رعایت کنیم را باهم مرور میکنیم. نباید ظروف پلاستیکی در معرض آفتاب قرار گیرند چون علاوه بر خسارتی که به خود ظرف وارد میکنند و باعث کاهش طول عمرشان میشوند، نور و حرارت آفتاب ترکیبات خطرناکی از این ظروف را آزاد میکنند که برای سلامتی مضر هستند و میتوانند سرطانزا باشند. باید در هنگام استفاده از ظروف پلاستیکی به جنس پلاستیک آنها، موارد مصرفشان و موادی که میتوانیم در آنها نگهداریم دقت کنیم.
با توجه به مطالبی که در رابطه با مزایا و معایب استفاده از ظروف پلاستیکی گفتیم، بهتر است دانش بیشتری درباره انواع ظروف پلاستیکی و نوع پلاستیک بهکاررفته در آنها بالا ببریم تا بتوانیم انتخاب بهتر و مطمئنتری داشته باشیم و از جان خود و عزیزانمان حفاظت کنیم.
اگر بخواهیم یک جمعبندی درباره مزایا و معایب استفاده از ظروف پلاستیکی داشته باشیم، باید بگوییم که این ظروف ارزان و در دسترس هستند و دیرتر خراب میشوند. به خاطر انعطافی که دارند و سایزها و شکلهای مختلفشان میتوانیم در فضای خانه و آشپزخانهی خود صرفهجویی کنیم. این ظروف برای بستهبندی، حمل غذا، گرم کردن غذا در ماکروویو و نگهداری غذا در یخچال و فریزر مناسب هستند اما بهشرط اینکه نوع پلاستیک ظرف، دما، عمر ظرف و… را در نظر بگیریم.
ظروف پلاستیکی یکبارمصرف زیستتخریبپذیر نیستند و اگر در معرض حرارت خورشید قرار بگیرند میتوانند سرطانزا شوند. امروزه در بعضی کشورها بهجای استفاده از ظروف پلاستیکی یکبارمصرف از ظروف گیاهی استفاده میکنند که برای محیطزیست و سلامت خطر کمتری دارند. حالا که کمی با مزایا و معایب استفاده از ظروف پلاستیکی آشنا شدیم، میتوانیم با خیال راحتتر و دید بهتری از این ظروف استفاده کنیم.