شناسایی انواع پلاستیک و کاربرد آن در زندگی
شناسایی انواع پلاستیک و کاربرد آن در زندگی
پلاستیک یکی از ابزار ساخته‌ی دست بشر است، که به سبب کاربردی بودن آن رتبه اول مصرف در بین مواد گوناگون را دارد، کاربرد پلاستیک بسیار زیاد است از این ماده در مصارف خانگی استفاده می‌شود تا صنعت خودرو و صنعت ساختمان و بسیاری از صنوف دیگر، در این مقاله به‌طور ویژه به انواع پلاستیک و کاربرد‌های آن در زندگی اشاره‌کرده‌ایم و خواندن این مقاله به شما کمک میکند تا با این ماده بیشتر آشنا شوید.
نکات کلیدی در مورد خرید سرویس پلاستیک
پلاستیک چیست؟
پلاستیک ماده‌ای مصنوعی است که از ترکیبات آلی مانند هیدروکربن تولید می‌شود، این ماده از هیدروکربن تشکیل‌شده، و فرآوری می‌شود تا بندهای طویلی از مولکول‌ها را به پدید آورد و این زنجیر‌ها در آخر مواد پلاستیکی را که ما روزمره سروکار داریم تولید می‌کنند.
انواع پلاستیک
الف) ترموپلاستیک یا پلاستیک گرما نرم
ب) ترموست یا پلاستیک گرما سخت
ترموپلاستیک
پلاستیک‌هایی که براثر گرمی سست می‌شوند و در اثر از دست دادن حرارت سخت می‌شوند، ترموپلاستیک می‌گویند این مواد به‌شدت بازندگی ما گره‌خورده‌اند. و ما پا به هرجایی که بگذاریم اثری از ترموپلاستیک‌ها می‌بینیم.
کاربرد پلاستیک از نوع گرما نرم
ترموپلاستیک‌ها یکی از پرکاربردترین مواد صنعت هستند، به‌طور مثال از آن‌ها در تولید انواع فیلم‌های نازک، صنایع خودروسازی، بسته‌بندی وکیوم فرمینگ، کابل‌های برق فشارقوی، لوله‌های منعطف، لوله‌های چندلایه آب، تانکر‌های حمل و نگهداری مایعات، ظروف میان‌تهی بزرگ، دیوار پوش و کفپوش و…. استفاده می‌شود
انواع ترموپلاستیک‌ها
پلی‌اتیلن (PE)
نایلون‌هایی که روزمره در خرید استفاده می‌کنیم بر پایه پلی‌اتیلن فرآوری می‌شوند، که گویای این است که کاربرد پلاستیک از نوع پلی‌اتیلن در کوچک‌ترین فعالیت‌های ما نقش دارد. پلی‌اتیلن از ترکیب کربن و هیدروژن به وجود می‌آید، به‌بیان‌دیگر حاصل آرایش زنجیرهای مختلف هیدروکربنی است.
کاربرد پلی‌اتیلن
از کاربرد پلاستیک از نوع پلی‌اتیلن می‌توان به خورجین‌های پلاستیکی ، بطری، اسباب‌بازی کودک، محفظه پلاستیکی، تجهیزات صنعتی مانند استوانه‌هایی که در لوله‌کشی استفاده می‌شود، تانکر‌های آب، تانکر‌های گوناگون، پاکت‌های لبنیات، سطل زباله، بسته‌بندی شوینده‌ها، کیسه خرید، جلیقه ضدگلوله لباس‌های آتش‌نشانی، لباس آزمایشگاهی ضد اشعه‌‌های مضر ، در تولید تجهیزات پزشکی،لوله‌های فاضلاب و ….. اشاره کرد.
پلی پروییلن(PP)
یکی از بی‌ضررترین و امن‌ترین پلاستیک‌ها است، حالت بلورین دارد و یک هیدروکربن با ساختار خطی است. فرق بین PP و PE در واحد مونومری آن دو خلاصه‌شده، پلی پروییلن مزیت‌های دیگری هم دارد، ازجمله اقتصادی بودن و وزن سبکی که دارد.
کاربرد پلی پروییان
کاربرد پلاستیک از نوع PP بسیار متنوع است از این نوع پلیمر در ساخت، چرخ‌دنده‌ها، کابل‌های برق، ظرف غذای پلاستیکی، نی نوشیدنی، کفپوش خودرو، جعبه باطری خودرو، طناب لباس، در طراحی داخلی خودرو، ورق، در تولید موکت، ظروف ماکروویوی، در تولید سرنگ و ویال تجهیزات پزشکی، کابل برق، تولید لوله‌های آب سرد، تسمه، گونی، فیلم نازک و …. استفاده می‌شود.
پلی استاریرن(PS)
این ماده از فرایند تقطیر سوخت هیدروکربن به دست می‌آید، و یک زنجیر بلند هیدروکربنی را دارد. این پلیمر در مقابل آب و سایر حلال‌ها از مقاومت بسیار خوبی برخوردار است ولی در عین حالا ضعف‌هایی نیز دارد، از معایب پلی استارین می‌توان به شکننده بودن و خشک بودن آن اشاره کرد و متأسفانه باید گفت پلی استاریرن در مقابل پرتو uv هم مقاوم نیست.
کاربرد پلاستیک از نوع پلی استاریرن
کاربرد پلاستیک از نوع استاریرن که بسیار کاربردی نیز هست از ظرف غذاخوری یک‌بارمصرف شروع می‌شود تا ساخت وسایل بهداشتی، اقلام ورزشی، تولید لاستیک، تلویزیون، کشوهای مواد غذایی و طبقات یخچال، سازه‌های ضد زلزله، سقف ساختمان، عایق حرارتی، کیت آزمایش، سینی کشت بافت، سینی انواع گوشت، فوم‌های بسته‌بندی و …
آکریلونیتریل بوتادین استایرن (ABS)
پلیمر ABS یکی از باصرفه‌ترین پلیمرهاست، به‌خصوص در صنعت و در پروسه تزریق پلاستیک استفاده ازاین‌گونه پلاستیک بسیار متداول است. آکریلونیتریل بوتادین استایرن، دی‌الکتریک بوده و مقاومت خوبی در مقابل کشش، گرما، مواد شیمیایی، تنش و خزش، ضربه دارد. کاربرد پلاستیک ABS در تزریق پلاستیک بسیار چشمگیر است. قطعات الکتریکی از پروسه تزریق تولید می‌شوند.
کاربرد آکریلونیتریل بوتادین استایرن (ABS)
از ABS در تولید بدنه موس و کیبورد کامپیوتر، بدنه جاروبرقی، قهوه ساز، دستگاه تلفن، لگو، کمربند ایمنی، تولید عایق سرما، قاب آینه سرویس بهداشتی، تابلو‌های صنعتی، روکش درب ضدآب، جعبه انتقال مواد، بدنه گوشی‌های ساده همراه، ریل و قرقره سرم استفاده می‌شود این تنها گوشه‌ای از کاربرد پلاستیک از نوع ABS می‌باشد.
ترموست
ترموست‌ها برخلاف ترموپلاستیک‌ها دارای مقاومت خوردگی پایینی هستند و درنتیجه استفاده از آن‌ها در صنایع خاصی کاربرد دارد، سیلیکون‌ها و پل استرها و… جزو کاربرد پلاستیک گرماسخت می‌باشد. ترموست‌ها در مقابل حرارت تحمل بسیار خوبی دارند. ولی به دلیل اینکه تجزیه‌پذیر و قابل بازیافت نیستد کاربرد محدودی دارند.
طرز نگهداری ظروف پلاستیکی به چه صورت است؟
انواع پلاستیک ترموست یا گرماسخت
اپوکسی
اپوکسی یک پلیمر حرارت زا است این پلیمر انقباضات کمی دارد، و کمابیش مقرون‌به‌صرفه است گرچه کاربرد پلاستیک از نوع اپوکسی محدود است. اپوکسی از دو ماده گوناگون به نام رزین و هاردنر تشکیل‌شده! اپوکسی را می‌توان در کنار چوب، پارچه، فلزات، شیشه، چینی و…. استفاده نمود دقت کنید رطوبت دشمن این پلیمر است و باعث کم شدن دوام و عمر این پلیمر می‌شود.
کاربرد اپوکسی (EP)
از پوشش اپوکسی برای انواع کفپوش‌ها از قبیل، کفپوش‌های پروکسی، کفپوش دکوراتیو، کفپوش پلی یوریا و همین طور چسب‌ها و کامپوزیت‌ها، رنگ، قالب‌های صنعتی و کامپوزیت‌ها و مصنوع جات و تابلو‌های رزین هنری، در طراحی جواهر، پودر برای خط‌کشی انواع خطوط همه و همه از کاربرد پلاستیک از نوع اپوکسی می‌باشد.
دی آلیل فتالات (DAP)
حالت این رزین به صورت مایع است از کاربرد پلاستیک DAP، به عنوان ماده پوششی، کانتور برقی، استفاده در قطعه‌های برقی و… است، دی آلیل فتالات خاصیت فیزیکی بی‌نظیری دارد! به‌طور مختصر عایق بسیاری خوبی در مقابل گرما، برق، رطوبت و آب و مواد شیمیایی است.
پلی‌استرهای اشباع‌نشده(UP)
UP که به‌صورت عامیانه فایبرگلاس نیز می‌گوییم از خانواده پلاستیک‌های گرماسخت هستند که از ترکیب شیمایی بین گلایکول و اسیدهای آلی تولید می‌شوند. در این فعل و انفعالات، آب از ترکیب خارج می‌شود. و در آخر ماده‌ای سفت و غیرقابل انعطاف به‌جا می‌ماند.
کاربرد پلی‌استرهای غیراشباع
در تولید قایق، دکمه، گنبد، دستگاه تصفیه آب، تولید انواع پنل، سانروف خودرو، سرعت‌گیر، تجهیزات صنعت معدن، در ساختمان توربین‌های بادی، لاک چوب، قالب‌ریزی، صنعت خودروسازی و ساخت لوله همه و همه از کاربرد پلاستیک پلی‌استر غیراشباع است.
کلام آخر
تصور کنید تصمیم گرفته‌اند تمامی پلاستیک‌ها را از روی کره زمین جمع کنند! از طرفی این خبر برای محیط‌زیست خبر بسیار خوب و جالبی است، چون پلاستیک تجزیه‌ناپذیر و غیرقابل بازیافت است! ولی برای ما خبر بسیار بدی است چون با انواع کاربرد پلاستیک آشنا شده‌‌ایم و حالا می‌دانیم بدون مواد پلاستیکی کارمان چقدر لنگ می‌شود! به‌عبارتی‌دیگر پلاستیک هم‌وزن کمی دارد، هم معمولاً عایق خوبی است و همین‌طور تنوع‌پذیر است و درنهایت اقتصادی است، نمی‌شود به‌جای مسواک پلاستیکی که وزن کمی دارد از مسواک آهنی سنگین استفاده کرد! فاجعه است.
به نظر شما امروزه جایگزین خوبی برای پلاستیک در بازار وجود دارد؟ زندگی شما چقدر به این ماده گره‌خورده؟ معایب محصولات پلاستیکی بیشتر است یا مزایا‌ی آن؟ شما بیشتر از کدام محصول پلاستیکی استفاده می‌کنید؟ کدام نوع از پلاستیک را پیشنهاد می‌کنید؟